Do uzyskania praw do majątku spadkowego należy przeprowadzić postępowanie spadkowe. Można tego dokonać w sądzie albo u notariusza. Zarejestrowany w Rejestrze Spadkowym Akt Poświadczenia Dziedziczenia (tzw. APD) ma skutki prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzenie nabycia spadku.

Jak wygląda poświadczenie dziedziczenia u notariusza?

Osoby zainteresowane poświadczeniem dziedziczenia zgłaszają się do kancelarii notarialnej i przedstawiają notariuszowi stan faktyczny. Notariusz zapyta czy spadkodawca pozostawił testament oraz ustali krąg spadkobierców, ponadto zapyta czy od śmierci minęło 6 miesięcy.

Dlaczego 6 miesięcy ma znaczenie?
Zgodnie z kodeksem cywilnym do 6 miesięcy od daty śmierci spadkobierca ma prawo odrzucić spadek bądź przyjąć spadek wprost z ustawy. W momencie złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, udział spadkowy, który przysługiwałby spadkobiercy w momencie stwierdzenia nabycia spadku przechodzi na jego zstępnych. Po upływie 6 miesięcy następuje przyjęcie spadku z mocy prawa.
UWAGA! W kancelarii w trakcie czynności muszą stawić się wszyscy spadkobiercy. W przypadku braku takiej możliwości notariusz odmówi jej dokonania bądź zaproponuje sporządzenie protokołu obejmującego projekt protokołu dziedziczenia, który będzie mógł zostać potwierdzony przez nieobecnego spadkobiercę w późniejszym czasie w tej samej lub innej kancelarii.

Jakie dokumenty należy przedłożyć notariuszowi?
Lista potrzebnych dokumentów znajduje się w zakładce Dokumenty.
UWAGA! Akty stanu cywilnego zostają w kancelarii przy oryginale aktu. Nie ma możliwości odebrania ich przez stawających po czynności. Dlatego, jeżeli wiemy, że będą potrzebne nam w przyszłości, należy poprosić w Urzędzie Stanu Cywilnego o dodatkowy egzemplarz. Notariusz może także poświadczyć zgodność takiego odpisu z oryginałem i wydać zainteresowanemu poświadczony dokument. Ma on wówczas moc urzędową taką jak oryginalny odpis.

A co z domem, mieszkaniem?
Notariusz ma obowiązek zawiadomić sąd wieczystoksięgowy o każdej zmianie właściciela nieruchomości. Jeżeli w skład spadku wchodzą nieruchomości lub prawa posiadające założoną księgę wieczystą, których właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem wieczystym czy też uprawnionym z tytułu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu był spadkodawca – notariusz poprosi o numery tych ksiąg. Wówczas w protokole dziedziczenia notariusz opisuje ww. przedmioty, a następnie po zakończeniu czynności przesyła do wydziału ksiąg wieczystych właściwych sądów rejonowych zawiadomienia o zmianie właściciela.

Ile to kosztuje?
W sprawach spadkowych opłaty notarialne wyrażone są kwotowo.

  1. protokół przyjęcia oświadczenia o przyjęciu spadku 50 zł + 23% VAT
  2. protokół poszukiwania testamentu w Notarialnym Rejestrze Testamentów 200 zł + 23% VAT
  3. protokół dziedziczenia 100 zł + 23% VAT
  4. Akt Poświadczenia Dziedziczenia 50 zł + 23% VAT oraz 5 zł tytułem opłaty za rejestrację w Rejestrze Spadkowym
  5. wypisy tych dokumentów 6 zł + 23% VAT za stronę

Sprawy spadkowe nie kończą się jednak w kancelarii notarialnej. Związane jest to chociażby z obowiązkiem zgłoszenia nabytego majątku do Urzędu Skarbowego czy obowiązkiem zgłoszenia zmiany właściciela nieruchomości w księdze wieczystej. Notariusz informuje o tych procedurach, tłumacząc i pomagając w wypełnieniu skomplikowanych formularzy, czego nie uzyskuje się w postępowaniu sądowym.